Oryginalny obrotomierz
Mamy taki oto obrotomierz, który występuje powszechnie w naszych Fordach. Bywały różne wersje tarczy, inaczej skalowane, albo ciut inaczej mocowane do mechaniki z tyłu, ale z grubsza wszystko to jedno i to samo.
Obrotomierz występuje w dwóch zasadniczych odmianach: dla silnika 4- i 6-cylindrowego.
Problemy
W toku dziejów przewinęła mi się przez ręce pewna ilość tych obrotomierzy, w różnych celach. Naprawy, przeróbki na 6 cylindrów, przeróbki na 8 cylindrów, jakiejkolwiek kalibracji tak żeby choć obroty jałowe miały wskazania jako tako wiarygodne.
Z wiekiem obrotomierze te wykazują różne problemy, jak np. wskazówka nie chce po uruchomieniu silnika drgnąć z pozycji zero, dopóki nie minie kilka sekund lub nie przegazuje się silnika na wyższe obroty.
Wskazania bywają dalekie od rzeczywistych - bywa że błąd jest rzędu kilkuset obr/min i o ile w czasie normalnej jazdy to może mało ważne, to niektórzy lubią mieć choćby obroty jałowe jako tako prawidłowo wskazywane.
Modernizacja
Ponieważ materia tych obrotomierzy jest jaka jest, przy okazji zupełnie innego projektu zrobiłem projekt poboczny - zastępczy układ obrotomierza na podmiankę w miejsce oryginalnego, wykorzystując silnik krokowy do napędu wskazówki. Wskazania są zawsze pewne i prawidłowe - czas impulsów zapłonowych mierzy mikrokontroler, silnik krokowy prezentuje wynik w sposób dokładny.
Woltomierz
Układ ma dodatkowe funkcje: może działać jako woltomierz. Nieobecność woltomierza w instalacji elektrycznej samochodu to dość spory brak, gdyż jest to najlepsza metoda diagnostyki układu - stanu akumulatora i alternatora. Funkcja woltomierza jest oczywiście opcjonalna i można jej w ogóle nie używać, czyniąc układ wyłącznie standardowym obrotomierzem.
Działanie jako woltomierz możliwe jest na kilka sposobów:
- Dioda sygnalizacyjna - dodatkowa dioda zamontowana na dole tarczy, zaświeceniem sygnalizuje zbyt niskie napięcie zasilania. Przy takiej sygnalizacji, w sytuacji gdy nie powinna ona wystąpić (np. w czasie gdy pracuje alternator) można dokonać dalszych sprawdzeń.
- Wskazanie napięcia na skali obrotomierza - na życzenie kierowcy, po podaniu odpowiedniego sygnału wejściowego. Wymagany jest dodatkowy przełącznik chwilowy, który będzie sterował funkcją odczytu napięcia. Wymaga to doprowadzenia dodatkowego przewodu do układu, ponad te standardowe.
- Opcjonalnie konfigurowana funkcja: samoczynne wskazanie napięcia na skali obrotomierza w chwili po przekręceniu kluczyka w pozycję zapłon, ale jeszcze przed uruchomieniem silnika. Po uruchomieniu silnika wskaźnik przechodzi do wskazań obrotów. Pozwala to na obserwację napięcia akumulatora wtedy kiedy jest to dość istotne - po postoju nieokreślonej długości i w czasie rozruchu. Można z tego wyciągnąć wnioski o kondycji akumulatora.
Konstrukcja
Układ został skonstruowany tak, żeby zastąpić oryginalny obrotomierz bez zewnętrznych śladów przeróbek i zamontować go pezproblemowo w jego miejsce.
Mamy więc płytkę drukowaną, na której zamontowane są wszystkie elementy, do tego wycięte są dwa elementy mocujące, które pozwalają scalić całość z oryginalną obudową obrotomierza fabrycznego. Wszystko dopasowane do kształtu oryginalnej obudowy i oryginalnej pokrywki:
Po zmontowaniu całość prezentuje się następująco. Dioda sygnalizacji zbyt niskiego napięcia jest oczywiście opcjonalna, może jej nie być.
Zmontowany układ, w porównaniu z oryginalnym obrotomierzem:
Dodatkowe uwagi
Układ jest zastępnikiem mechaniki i elektroniki oryginalnego układu, ale nie jest kompletnym modułem - wymagane jest wykorzystanie tarczy, wskazówki i części obudowy z oryginalnego obrotomierza. Oto co potrzeba:
Układ jest w pełni kalibrowalny - na płytce są przyciski, które pozwalają włączyć kalibrację i dostosować wskazania do dowolnej gotowej skali obrotomierza. Jak widać, oryginalna skala jest nieco nieliniowa i układ pozwala na dowolne dostosowanie wskazań.
Kalibracja napięcia - tak samo dostępna jest kalibracja pomiaru napięcia, która pozwala ustawić prawidłowe wskazania, jak również możliwe jest ustawienie dowolnych progów zaświecenia się i zgaszenia diody sygnalizującej zbyt niskie napięcie. Różne napięcia zaświecenia i zgaszenia zapewniają histerezę zapobiegającą migotaniu diody na granicznych wartościach.
Ilość cylindrów silnika jest również konfigurowalna - od 2 do 12.
Jak to działa
Póki co można sobie wyobrazić, zgodnie z oczekiwaniami. Może zrobię film jakiś...
Chętni?
Zrobiłem ten układ na chwilę obecną w ilości prototypowej i żaden model biznesowy na razie nie istnieje, za to koszty prototypowe są dość spore. Na chwilę obecną mam kilka płytek i kilka sztuk mogę sfabrykować. Jeśli byliby chętni, to proszę się zgłaszać, w zależności od ilości można będzie wycenić sztukę bardziej produkcyjną. Bo może nikt nie chce i nie ma co sobie zawracać głowy liczeniem...
--
Michał Konieczny 
